ข้อมูลทั่วไปของหน่วยงาน
เกี่ยวกับหน่วยงาน
คำขวัญ
"นมัสการหลวงปู่พระครูศรี อนุสาวรีย์พ่อกำนันทะนง
มั่นคงพระประธานองค์ใหญ่ บุญบั้งไฟยังสืบสาน
แนวต้นตาลนับร้อย ทุ่งนาน้อยสนามกลางบ้าน
งามตระการทิวทัศน์หนองหลวง ชนทั้งปวงยกให้เสรีไทยทุ่งขามเปี้ย"
วิสัยทัศน์
"การคมนาคมสะดวก ก้าวนำด้านเศรษฐกิจ คุณภาพชีวิตดี มีความรู้ทันสมัย ใส่ใจสภาพแวดล้อม"
ประวัติตำบลหนองหลวง
ปี พุทธศักราช 2445 ทางราชการได้เสนอตั้ง หมู่บ้านขึ้นใหม่ ชื่อว่า“บ้านหนองหลวง” โดยขึ้นกับตำบลค้อใต้ อำเภอสว่างแดนดิน จังหวัดสกลนคร คำว่า “หลวง”มีความหมายว่าเป็นสิ่งที่ไม่มีผู้ใดสร้างขึ้น เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติชาวบ้านจึงถือว่าเป็นของหลวง หรือเป็นสิ่งสาธารณะทั่วไป
ต่อมา ในปี พุทธศักราช 2513 อำเภอสว่างแดนดิน ได้เสนอแยกตำบลค้อใต้ เพิ่มขึ้นอีกหนึ่งตำบล เป็น “ตำบลหนองหลวง” อำเภอสว่างแดนดิน จังหวัดสกลนคร และทางราชการได้แต่งตั้งให้ นายสุครีพ (เครือ) ศรีมา เป็นกำนันตำบลหนองหลวงเป็นคนแรกในปีเดียวกัน โดยกำหนดให้บ้านหนองหลวงเดิม เป็นบ้านหนองหลวงหมู่ที่ 1 บ้านโคกดินแดง เป็น หมู่ที่ 2 บ้านหนองหลวงน้อยเป็น หมู่ที่ 3 บ้านหนองผือ
เป็น หมู่ที่ 4 บ้านโคกสำราญเป็น หมู่ที่ 5 บ้านชุมชัยเป็น หมู่ที่ 6 บ้านนาอ้อมเป็น หมู่ที่ 7 บ้านโคกน้ำเกลี้ยงเป็น หมู่ที่ 8
การขยายของชุมชนบ้านหนองหลวง
หลังจากแยกบ้านหนองหลวงเป็นสองหมู่บ้านแล้วบ้านหนองหลวง ทั้งหมู่ที่ 1 และ หมู่ที่ 3 ก็ได้เลือกตั้งผู้นำผลัดเปลี่ยนกันบริหารบ้านเมืองเรื่อยมา จนมีจำนวนประชากร และบ้านเรือนเพิ่มมากขึ้น ทางราชการจึงได้เสนอแยกบ้านหนองหลวงน้อย หมู่ที่ 3 เพิ่มเป็นหมู่ที่ 9 แยกบ้านหนองหลวง หมู่ที่ 1 เพิ่มเป็นหมู่ที่ 10 ในปีเดียวกันด้วย บ้านหนองหลวงจึงถูกแยกเป็นสี่หมู่บ้าน แต่การขยายตัวของบ้านเรือนและประชากรของบ้านหนองหลวงน้อยหมู่ที่ 3 มีจำนวนเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆทางราชการจึงได้เสนอแยกบ้านหนองหลวงน้อย หมู่ที่ 3 เพิ่มเป็นหมู่ที่ 11 บ้านหนองหลวงจึงถูกแยกเป็นอีกห้าหมู่บ้านด้วยจำนวนผู้คนที่ต้องการเข้ามาตั้งถิ่นฐานที่บ้านหนองหลวงยังมีจำนวนเพิ่มขึ้นเรื่อยมาด้วยทำเลที่ตั้งภูมิประเทศ ขนบธรรมเนียมประเพณี ตลอดจนอุปนิสัยอันดีงามของชาวบ้านหนองหลวง ทำให้ความต้องการเข้ามาตั้งบ้านเรียนของประชาชนในบ้านหนองหลวง หมูที่ 9 ก็เพิ่มมากขึ้นเป็นเงาตามตัวเช่นกัน ทางราชการจึงได้เสนอแยกบ้านหนองหลวงหมู่ที่ 9 เพิ่มเป็นหมู่ที่ 12 อีก ในปี พุทธศักราช 2550
ในปัจจุบัน ตำบลหนองหลวง ห่างจากอำเภอสว่างแดนดิน ไปทางทิศตะวันตกประมาณ ๑๓ กิโลเมตร ห่างจากจังหวัดสกลนคร ไปทางทิศตะวันตกประมาณ 94 กิโลเมตร มีพื้นที่ประมาณ ๔๖ ตารางกิโลเมตร หรือประมาณ ๒๘,๗๕๐ ไร่ มีอาณาเขตติดต่อ ดังนี้
ทิศเหนือ
ติดต่อกับตำบลบ้านต้ายและถนนนิตโย อำเภอสว่างแดนดิน จังหวัดสกลนคร
ทิศใต้
ติดต่อกับตำบลบงเหนือ อำเภอสว่างแดนดิน และตำบลท่าศิลา อำเภอส่องดาว
จังหวัดสกลนคร
ทิศตะวันออก
ติดต่อกับตำบลสว่างแดนดิน อำเภอสว่างแดนดิน และตำบลส่องดาว อำเภอส่องดาว จังหวัดสกลนคร
ทิศตะวันตก
ติดต่อกับตำบลค้อใต้ อำเภอสว่างแดนดิน จังหวัดสกลนคร
ภูมิประเทศ
ลักษณะภูมิประเทศ
ลักษณะภูมิประเทศโดยทั่วไปเป็นที่ราบลุ่ม สภาพดินเป็นดินร่วนปนทราย เหมาะสำหรับ
การทำนา ทำไร่ เลี้ยงสัตว์ และเป็นที่อยู่อาศัย อยู่สูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ ๑๗๒ เมตร
ลักษณะภูมิอากาศ
ลักษณะภูมิอากาศ เป็นแบบมรสุม มี 3 ฤดู คือ
ฤดูร้อน เริ่มตั้งแต่เดือนมีนาคม – พฤษภาคม อุณหภูมิจะร้อนตั้งแต่ 28 – 40 องศาเซลเซียส ฤดูฝน เริ่มตั้งแต่เดือนมิถุนายน – ตุลาคม
ฝนจะตกหนักในช่วงเดือนสิงหาคม – กันยายน ปริมาณน้ำฝนจะมากหรือน้อยก็จะขึ้นอยู่กับอิทธิพลและผลกระทบจากพายุฝน และพายุดีเปรสชั่นในมหาสมุทรแปซิกฟิคและทะเลจีนใต้ ฤดูหนาว เริ่มตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน – กุมภาพันธ์ อุณหภูมิต่ำสุดประมาณ 13 องศาเซลเซียส
ลักษณะของดิน
สภาพดินเป็นดินร่วนปนทราย เหมาะสำหรับการทำนา ทำไร่ เลี้ยงสัตว์ และเป็นที่อยู่อาศัย
อื่นๆ
มวลชนจัดตั้ง
ลูกเสือชาวบ้าน 2 รุ่น จำนวน 323 คน
อาสาสมัครป้องกันภัยฝ่ายพลเรือน 2 รุ่น จำนวน 151 คน
ทรัพยากรธรรมชาติ
น้ำ
ตำบลหนองหลวงมีหนองน้ำขนาดใหญ่ และลำห้วยหลายสายแต่น้ำจะไหลลงสู่พื้นที่ลุ่มอย่างรวดเร็ว ห้วยหนอง คลอง ส่วนใหญ่ตื้นเขิน ไม่สามารถกักเก็บน้ำไว้ใช้ได้ตลอดปี ทำให้ขาดแคลนน้ำใช้อุปโภค บริโภค และการเกษตร ในช่วงฤดูแล้ง ทางเทศบาลตำบลหนองหลวง จึงได้มีการพัฒนาแหล่งน้ำ โดยการขุดลอกลำห้วยหลายสาย และก่อสร้างฝายน้ำล้นหลายแห่ง ทั้งนำน้ำใต้ดินมาใช้ แต่ก็ยังไม่เพียงพอกับความต้องการของประชาชน มีแหล่งน้ำ ได้แก่ ห้วยก้านเหลือง ห้วยกุดหัวควาย ห้วยขุมปูน ห้วยบง คลองชลประทาน อ่างเก็บน้ำ เป็นต้น
ป่าไม้
ตำบลหนองหลวงมีเนื้อที่ป่า 1,143 ไร่ ไม่มีพื้นที่ป่าไม้ทั้งขนาดเล็กและขนาดใหญ่ เพราะพื้นที่โดยส่วนใหญ่เป็นบ้านเรือนประชาชน
ภูเขา
ตำบลหนองหลวงไม่มีพื้นที่ติดกับภูเขา
ศาสนา ประเพณี วัฒนธรรม
การนับถือศาสนา ประชาชนตำบลหนองหลวงโดยส่วนใหญ่นับถือศาสนาพุทธ
วัด 7 แห่ง
1. วัดป่าประชานิยม
2. วัดสโมสรประชาสามัคคี
3. วัดบ้านหนองย่างชิ้น
4. วัดป่าบูรพาราม
5. วัดป่าสามัคคีบำเพ็ญผล
6. วัดป่าบ้านโคกน้ำเกลี้ยง
7. วัดบ้านหนองผือ
สำนักสงฆ์ (ยังไม่ได้รับประกาศจัดตั้งเป็นวัด) 1 แห่ง
1. วัดสวนธรรมสุขโต
ประเพณีและงานประจำปี
ประเพณีวันขึ้นปีใหม่ ประมาณเดือน มกราคม
ประเพณีวันสงกรานต์ ประมาณเดือน เมษายน
งานก่อเจดีย์ทราย ประมาณเดือน เมษายน
การแข่งขันเรือยาวพื้นฐาน ประมาณเดือน เมษายน
ประเพณีบุญบั้งไฟ ประมาณเดือน พฤษภาคม
ประเพณีวันเข้าพรรษา ออกพรรษา ประมาณเดือน กรกฎาคม ตุลาคม
ประเพณีบุญเดือนสิบ ประมาณเดือน ตุลาคม
ประเพณีลอยกระทง ประมาณเดือน พฤศจิกายน
ภูมิปัญญาท้องถิ่น ภาษาถิ่น
ภูมิปัญญาท้องถิ่น ประชาชนในเขตพื้นที่ได้อนุรักษ์ภูมิปัญญาท้องถิ่น ได้แก่ วิธีการทอเสื่อจากต้นกก
ภาษาถิ่น ภาษาไทยกลาง และ ภาษาลาว
สินค้าพื้นเมืองและของที่ระลึก
ประชาชนในตำบลหนองหลวง มีสินค้าพื้นเมืองและของฝากจะเป็น เสื่อกก กระเป๋าสาน
ระบบเศรษฐกิจ
การเกษตร
ด้านการเกษตรกรรมในท้องถิ่น มีพื้นที่ในการทำการเกษตร 24,724 ไร่ คิดเป็นร้อยละ 87.36 ของพื้นที่ทั้งหมดในตำบลหนองหลวง ผลผลิตทางการ
เกษตรที่สำคัญ ได้แก่ การปลูกข้าว อ้อย มัน ข้าวโพด และพืชผักสวนครัว สามารถแบ่งพื้นที่ใช้สอยทางการเกษตร ได้ดังนี้
1. ที่ดินทำนา จำนวน 19,991 ไร่
2. ที่ดินทำไร่ จำนวน 2,428 ไร่
3. ที่ดินทำสวน จำนวน 1,505 ไร่
4. ที่ดินเลี้ยงสัตว์ จำนวน 800 ไร่
5. พื้นที่การใช้น้ำ ใช้น้ำชลประทาน จำนวน 4,970 ไร่ และ อาศัยน้ำฝน จำนวน 23,331 ไร่
การประมง
ด้านประมงในตำบลหนองหลวง มีพื้นที่จำนวน 151 ไร่
การปศุสัตว์
ด้านปศุสัตว์ ประชาชนในตำบลหนองหลวง ทำการเลี้ยงสัตว์ แยกได้ดังนี้
โคเนื้อ จำนวน 67 ตัว โคนม จำนวน 2 ตัว
กระบือ จำนวน 77 ตัว สุกร จำนวน 77 ตัว
ไก่ จำนวน 2,587 ตัว เป็ด จำนวน 428 ตัว
การบริการ
ปั๊มน้ำมัน ขนาดใหญ่ 1 แห่ง
ปั๊มน้ำมันหลอด/ปั้มหยอดเหรียญ 1 แห่ง
ร้านค้าเบ็ดเตล็ด 75 แห่ง
ร้านรับซ่อมยานยนต์ 15 แห่ง
การท่องเที่ยว
1. แหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศพัทยา 3 ตำบลหนองหลวง อำเภอสว่างแดนดิน จังหวัดสกลนคร
2. หลวงปู่มั่นองค์ที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย (วัดป่าประชานิยม)
3. เจดีย์พิพิธภัณฑ์ พระครูศรีธรรมวิภาต จันทรังสี (วัดสโมสรประชาสามัคคี)
การอุตสาหกรรม
ในเขตเทศบาลตำบลหนองหลวง มีจำนวนอุตสาหกรรมหลายประเภท โดยส่วนใหญ่จะเป็นอุตสาหกรรมบริการขนาดเล็ก เช่น โรงสี การซ่อม
รถยนต์ รถจักรยานยนต์ ปั๊มน้ำมัน ร้านถ่ายเอกสาร เป็นต้น และอุตสาหกรรมการขายปลีกและส่ง เช่น ร้านค้าโชห่วย โรงขนมจีน โรงน้ำดื่ม
เป็นต้น
การพาณิชย์และกลุ่มอาชีพ
การจดทะเบียนพาณิชย์ ปี 2566 มีผู้ขอจดทะเบียนพาณิชย์ 15 ราย
ขอยกเลิก การจดทะเบียนพาณิชย์ - ราย และทะเบียนพาณิชย์ฯ ที่ยังคงดำเนินการอยู่ ณ 1 กรกฎาคม 2566
ตลาดสด จำนวน 1 แห่ง
กลุ่มอาชีพ จำนวน 9 กลุ่ม ซึ่งจดทะเบียนเป็นวิสาหกิจชุมชน จำนวน 8 กลุ่ม รายละเอียดดังนี้
กลุ่มปุ๋ยหมักชีวภาพ
กลุ่มประดิษฐ์ดอกไม้จันทน์
กลุ่มแปรรูปน้ำหมักสมุนไพร
กลุ่มเย็บผ้าห่มปิกนิก
กลุ่มเย็บผ้า
กลุ่มประดิษฐ์ตะกร้าจากเส้นพลาสติก
กลุ่มทอเสื่อกก
กลุ่มเกษตรปลอดภัย (ยังไม่จดทะเบียนวิสาหกิจชุมชน)
กลุ่มปลูกผักปลอดสารพิษ
แรงงาน
แรงงานในตำบลหนองหลวงโดยส่วนใหญ่จะเป็นแรงงานภาคการเกษตร โดยเป็นการรับจ้างทั่วไปในภาคการเกษตร และทำงานในบริษัท
ประจำอำเภอและต่างประเทศ